Urtijëi 2025-2030
Nosc proscimi ponc de program
1 FURMAZION Y CULTURA
  • Furmazion y cultura La furmazion y cultura de nosc mutons y di jëuni ie la fundamënta de nosta sozietà y dla prosima generazions. L ne ie nia mé debujën de insfrastrutures, ma for deplù nce de cunscidrazion, respet y culaburazion de duc.
  • Cësa di Ladins La nueva Cësa di Ladins cun Museum Gherdëina y Teater muessa unì realiseda. L finanziamënt toca da unì fat a na maniera profescionela, che tënie nce cont dla spëises de mantenimënt.
  • Plaza dla manifestazions Urtijëi à debujën de na plaza dla manifestazions fissa, njenieda ite cun la infrastrutures che ie debujën (cësafuech, tët, chegadoies, etc.), acioche n posse mëter a jì sciche toca la manifestazions.
  • Majera manifestazions cultureles L sustëni ala majera manifestazions cultureles muessa unì cunzedù te na maniera plu valiva.
  • Urtijëi luech dla cultura Urtijëi dëssa nce tl daunì vester n luech ulache la cultura posse unì vivuda te duc i ciamps, n luech ulache tradizions y usanzes vën mantenides, n post ulache zitadins y ghesć se sënt da cësa.
2 SOZIEL Y FAMILIA
  • Cuatieres per i jëuni Nëus se prueron tl luech y Se nuzan de leges dl frabiché adatades a nosc bujëns, se pruerons acioche i jëuni y la families rue pra n si sté, che ie nce mesun paië.
  • Kita y mensa Na Kita per duc y deplù posć tla mensa ie n dërt de duc, y coche n vëij crësc l bujën for deplù. I criters per ruvé permez muessa unì sëuralaurei y cuntrulà che i vënie respetei.
  • Scela y l tapis roulant La Curta La dëssa resté n funzion nce ora de sajon.
3 MOBILITÀ
  • Zënter dla mobilità Setil Chësc gran proiet dla Lia dl Turism dëssa giaté priorità y unì sustenì deplën dala Aministrazion de Chemun.
  • Liamënt streda Sacun-streda Stazion L ie debujën de n liamënt danter streda Sacun y Stazion, a na maniera che n posse pensé da nuef la Plaza de Dlieja. Sacun y la Val d'Ana toca da giaté n azes sciche toca!
  • Troi dala Rodes L troi dala rodes, dantaldut da Pontives a Runcadic, ie n gran debujën y muessa unì realisà debota.
  • Stradon Pruca-Urtijëi Do ani y ani de pitli cumedamënc y puech auter iel ëura che nosc stradon vënie miurà y fat plu segur.
  • Troi plaza dal sport-Promeneda Luis Trenker L ie debujën den n troi che lieie la Plaza dal palé y la promeneda Luis Trenker.
  • Troi de scola sa Mureda L troi de scola danter Puent de Pana y Mureda, che ie bele tl plann urbanistich dl luech, muessa finalmënter unì realisà.
  • Fever - streda Rezia Davia che n uel realisé na zircumvalazion dl luech, dëssen discuter da nuef l bujën dl proiet "streda Fever-streda Rezia".
4 AMBIENT
  • Pasc y ticket L ie gran ëura de udëi dant continghenc per i auti sui jëufes y de mëter su n ticket a paiamënt, acioche n sibe boni de smendrì l trafich y avisé l muvimënt di auti.
  • "Turism drët" Ulon sustenì n "turism drët" ciche uel dì sensibl, n balanz danter natura y la jënt che viv tlo, n turism che n ne dëssa nia messëi sentì sciche n pëis. Ulon prué a abiné soluzions ai problemes nia mé ti cialan dal pont de ududa tl turism, ma nce de chël de duc.
  • Nosc crëpes y nosta montes Nosc crëpes y nosta montes ne dëssa nia deventé plazes da fé damat y vetrines de lusso.
  • Trafich publich Chëi che viv tlo dëssa pudëi se muever nce zënza messëi tò ca l auto privat. L trafich publich muessa jué nia mé ai senieures, ma nce a chëi che viv tlo.
  • Plan Tlima Südtirol 2040 Nosta Chemun possa dé n cuntribut a chësc plann, sustenian cëses cun efizienza energetica, sistems de sciaudamënt ecologics, proiec de energia che se refej. Nscila smendrions la emiscions, judan pro a fé na sozietà che cëla sun nëus nstësc y sun l daunì.
  • Cura di bosc Se tulon dant de nvië via scumenciadives de cura y mantenimënt de nosc bosch.
  • Vedla rejons ti bosc y tla montes La vedla rejons de leniam, lënia y pastures muessa unì respetedes.
5 MANUTENZION DLA STREDES Y DL RAION DA JÌ A PÉ
  • Manutenzion dla stredes y troies La stredes y i troies de nosc luech ie plutosc melciafiei. Tlo iel da fé truep dal pont de ududa dla mobilità, ma nce dal pont de ududa estetich.
  • Raion da jì a pe L raion da jì a pe à debujën de unì derturà y curà cun gran regolarità.
6 SPORT Y TËMP LIEDE
  • Palestra y tët da suflé su Urtijëi à debujën de mo na palestra. L proiet de n tët da suflé su sëura la nueva plaza dal sport ta Mulin da Coi, pudëssa vester na alternativa che se lascia fé plu debota.
  • Troies da mont y dala roda Nosc troies da mont y da jì cula roda ie na richëza che messon curé y svilupé. N dëssa i mantenì sciche toca y fé plu segures. I troies nueves muessa unì fac respetan la natura y la cuntreda.
  • Sconti per families Ulon judé families, dantaldut chëles cun truep mutons y n mënder davani, tres sconti per iscrizions y cursc.
7 ECONOMIA
  • "Nosc turisć" I senieures che stà tla valedes dëssa unì tratei miec, p.ej. tres prioriteies pra la plazes da mëter ju auti, la tarifes, etc.. Dl auter vieres dëssa l turism dl di unì strënt ite ulache la và.
  • Culaburazion danter ciamps economics L Chemun dëssa sustenì na bona culaburazion danter turism, artejanat, butëighes y paures.
  • Artejanat Nëus sutenion nosc artejans y si culaburadëures, a na maniera che i posse mantenì si infrastrutures y les mené a na maniera che l se paie.
  • Cuntreda Nosta cuntredes da mont y i raions da paur ne se cura nia dassëules, l ie i paures cun si families che se cruzia uni di de chësc.
  • Pitli cërtli economics La nen và de sustenì pitli cërtli dl ecomonia, y de valorisé tres chësc i prodoc da tlo.
8 LA LIES
  • Sustëni ala lies A Urtijëi iel n grum de lies che lëura ti ciamps plu desvalives y les muessa unì sustenides deplù. Les ie na carateristica de nosc luech y à n gran valor soziel per nosta comunità y la cunvivënza dl luech.
9 GRUPES DE LËUR TLA AMINISTRAZION
  • Grupes de lëur L ie suvënz debujën dla grupes de lëur, dantaldut sce les lëura pragmaticamënter y te na maniera concreta. Ma les ne daussa nia vester na viertla per sburdlé ora dezijions.